historie - Vliegende Hollander

Ga naar de inhoud

historie

De muziekvereniging "de Vliegende Hollander" is opgericht in 1893. In de loop van de geschiedenis heeft de vereniging diverse namen gedragen. De huidige naam dateert van 1972 toen men besloot aan te sluiten bij de promotiecampagne van de stad Terneuzen die als motto had : Terneuzen, stad van "de Vliegende Hollander".

Bij de oprichting op 15 april 1893 kreeg de vereniging de naam De fanfare De Vereenigde Werklieden. Het verhaal gaat dat men in het begin geen geld had voor instrumenten, men speelde op papieren toeters. De instrumenten werden geschonken door de rederij Little en Johnson. De leden werkten ook bijna allemaal bij deze firma, en de vereniging werd dan ook wel de muziek van Little genoemd.
Na de eeuwwisseling is de vereniging een harmonie geworden. Ze stond toen onder de leiding van dhr Eeckhout. In 1907 kreeg de vereniging tijdens een bezoek van koningin Wilhelmina en prins Hendrik aan Terneuzen haar vaandel. Vanaf 1916 is de heer A. Schirris dirigent, die als sergeant ook een militair korps geleid heeft dat in Terneuzen gevestigd was, het was immers mobilisatie.

Na de oorlog brak voor De Vereenigde Werklieden een bloeiende tijd aan. Men luisterde festiviteiten op, gaf concerten en werkten zelfs mee aan revue's. De tweede wereldoorlog was uiteraard een slechte tijd, de vereniging werd door een groep van ongeveer zes man in leven gehouden. Toen de bevrijding gevierd werd was de muziek erbij, toen echter het volkslied gespeeld moest worden ging het fout. Wat was de reden daarvan? Men kende twee volksliederen t.w. Wie Neerlands bloed en het Wilhelmus. Zo gebeurde het dat een aantal muzikanten het Wilhelmus speelde, terwijl de andere helft het Neerlands bloed liet klinken. Gelukkig overstemde het meezingende publiek het geheel zodat de schade beperkt bleef.

In 1949 werden uniformen aangeschaft en is gelijkertijd de naam veranderd in Harmonie Terneuzen.
In 1951 werden nieuwe instrumenten aangeschaft, geleverd door de firma Ansingh .
In 1951 vond ook een directie wisseling plaats dhr Schirris gaf het stokje over aan Jan Meijers.
In 1952 werd de muziekschool door toedoen van de harmonie opgericht. De directeur van de muziekschool werd dhr Meijers.
In 1954 werd besloten om een drumband op te richten.
In 1956 werd Piet Eekman gevraagd dirigent te worden. Hij zal dat blijven tot 1989, dus 33 jr.
In 1959 had men weer een directie wisseling opvolger van J Meijers was N.Keijzer.
In 1964 vertrok Keijzer en werd aan P. Eekman, die tweede dirigent was, gevraagd deze plaats in te nemen.
In 1965 vond de eerste deelname van de drumband aan een marsconcours plaats. Vrijwel jaarlijks volgde promotie naar een hogere afdeling.
In 1967 werd een majorette groep op gericht.
In 1971 werd de hoogste landelijke afdeling bereikt (nu de ere-divisie).
In 1972 werd de naam veranderd in Muziekvereniging De Vliegende Hollander, dit mede omdat Terneuzen zich profileerde als de stad van De Vliegende Hollander.
Op het eind van de jaren tachtig is de drumband geleidelijk overgegaan naar slagwerkgroep
De leiding van de slagwerkgroep kwam in handen van Jan Anthonisse.
In 1984 behaalde het harmonieorkest een fraaie eerste prijs op het concours en promoveerde naar de ere afdeling.
In 1986 werd Johan Berkel voorzitter, na een twaalf-jarige "regeerperiode" van Jo Stenvert.
In 1989 volgt Jan Anthonisse Piet Eekman op als dirigent van (inmiddels) de slagwerkgroep.
In 1989 werden harmonie en slagwerkgroep uitgerust met nieuwe uniformen.
Wegens gebrek aan continuïteit hield het majorettekorps op te bestaan.

Tot 1990 oefenden de orkesten nog "op cafe", in de bovenzaal van "Du Commerce" aan de markt in Terneuzen. Gezien de omvang van de orkesten en het gebrek aan opslagruimte voor met name het slagwerk instrumentarium werd een tijdelijk oefenruimte gevonden in het Zuidlandtheater - wekelijks het podium opbouwen en instrumenten opslaan in de catacomben.

In 1990 werd door de slagwerkgroep voor de eerste keer deelgenomen aan een nieuwe vorm van concoursen nl. podiumwedstrijden. Resultaat was een eerste prijs met onderscheiding en recht op deelname aan het topconcours. Voorwaar een mijlpaal.

In 1991 gaf Piet Eekman na bijna 27 jaar het directiestokje van het harmonie-orkest (een functie die hij "tijdelijk" zou waarnemen), over aan Filips Pieters, tevens leraar hobo aan Instituut Toonbeeld.

In 1993 werd het 100-jarig jubileum groots gevierd met tal van activiteiten, waarbij concerten door de Luchtmachtkapel in het Zuidlandtheater en de Marinierskapel in de sporthal Het Zwaantje hoogtepunten vormden. Piet Eekman werd wegens zijn vele jaren van grote verdienste benoemd tot (het tot dusverre enige) ere-lid - hij werd vervolgens ook nog geridderd.
Overigens werd het jubileumjaar geopend met een nieuwjaarsconcert met balletschool Lilianne Butler, zaterdagavond en zondagmiddag, beiden uitverkocht.
Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van Harmonie 'De Vliegende Hollander' geven wij dit historisch boekwerkje uit. Met deze woorden begint de toenmalig voorzitter Johan Berkel zijn voorwoord in het boekje Harmonie 'De Vliegende Hollander'100 jaar. Het werd geschreven door Maurits Schoenmaker. Achter de schermen had Ria de Vos een enorm werk aan het tekstverwerken van dit boekje in de begintijd van de PC.
Degradatie van het harmonieorkest van de Ereafdeling naar de afdeling Uitmuntendheid, de tegenwoordige derde divisie. Dit omdat er niet deelgenomen werd aan een concours.

In 1995 kwam na een heleboel voorbereidend werk het eigen clubgebouw tot stand in een voormalig schoolgebouw aan het Edvard Grieghof in Terneuzen - de locatie waar de vereniging tot de dag van vandaag is gehuisvest.
Bij Toonbeeld startten opleidingen volgens het HaFaBra leerplan In de loop der jaren nam de vereniging deel aan verschillende concertconcoursen - de slagwerkgroep had steevast succes met prima eerste prijzen en deelnames aan het topconcours - het harmonieorkest presteerde naar tevredenheid, maar het zou tot 2006 duren, voordat het eerste prijs niveau weer werd gehaald. Daarna volgden enkele jaren met interne strubbelingen en gevoelig ledenverlies - uiteindelijk nam Dannie Pilaet in 1999 het dirigentschap over en zou het harmonie orkest tot 2004 leiden. Na het tot stand komen van de Westerscheldetunnel werd in 2004 Zeeuws Vlaanderen ook muzikaal direct verbonden met de "overkant" door de benoeming van de huidige dirigent Ad van Nieuwenhuijze tot muzikaal leider van het harmonie orkest. Na ruim 20 jaar voorzitterschap nam Johan Berkel in 2006 afscheid en werd opgevolgd door Sien de Mol-Marcusse als voorzitter.

02-12-2007 De 21 muzikanten van de slagwerkgroep hebben een uitstekende prestatie geleverd op het KNFM concours in Kerkrade.
In de hoogste afdeling voor podium slagwerk, de "Eredivisie", behaalden zij een eerste prijs.
De uitgevoerde werken waren als verplicht werk "A View into the Future" van H.Smit en als vrij werk een bijzondere versie van "Suite uit De Vliegende Hollander", gecomponeerd door Kees Nijsse. Aan de uitvoering van dit laatste werk was ook een rol toebedeeld aan Willy de Meijer alias kapitein "Van der Decken" van het roemruchte spookschip.
2008 stond in het teken van het honderdenvijftienjarig bestaan van de vereniging. Er werden tal van activiteiten georganiseerd. Het begon met een openingsconcert op 12 januari in de Brouwzaele. Het gastheerschap van de uitbater, dhr. Tom Aarts was van zo'n beschamend niveau dat de roep om hier nooit meer te hoeven/moeten optreden vrij algemeen was. Het concert zelf was gelukkig van beter niveau. Later volgde een play-in van de slagwerkgroep en de koninklijke muziekkapel van de Gidsen (België) gaf een prachtig concert in het Scheldetheater. In de zomer waren er enkele muziekfestivals in de stad. Het jubileumjaar werd afgesloten met een opvoering van Peter en de Wolf voor alle basisschoolleerligen (Scheldetheater drie maal vol) van Terneuzen. Voor de leden was er in september een zeer geslaagd bezoek aan Sint Niklaas, waar gebowld en heerlijk gedineerd werd. De deelname was niet overweldigend, maar de sfeer des te beter. Op 22 november werd in het Scheldetheater een gezamenljk concert verzorgd door De Vliegende Hollander en acht zusterverenigingen.
25-10-2009 De slagwerkgroep heeft opnieuw een uitstekende prestatie geleverd op het KNFM concours in Dommelen (Valkenswaard).
De krant schreef het volgende:
TERNEUZEN - De slagwerkgroep van muziekvereniging De Vliegende Hollander uit Terneuzen heeft op het KNFM-concours in Dommelen (Noord Brabant) de eerste prijs behaald in de eredivisie, het hoogste platform voor podium- slagwerkers.
Onder leiding van dirigent Jan Anthonisse verzorgde de slagwerkgroep een sprankelend optreden met achtereenvolgens Resurrection (een driedelige suite van componist Gerard van de Kolk), The Monk and the Medicine man (van de Zeeuwse componist Kees Nijsse) en het spectaculaire Lezghinka van de Russische componist Katchaturian.
De uitvoering kreeg van de jury 82,34 punten, waarmee werd bevestigd dat de groep uit Terneuzen tot de elite van Nederland behoort. Hier valt niets aan toe te voegen.

30-10-2009 Op vrijdag 30 oktober was er voor de slagwerkgroep tijd voor ontspanning. Een welverdiende dronk op het geslaagde concours en de huldiging van Jan Anthonisse ter gelegenheid van zijn 20-jarig dirigentschap bij de slagwerkgroep. Door Piet van Langevelde werd Jan namens de muzikanten een fotoboek overhandigd, met daarin 20 jaar in volgelvlucht. Er waren bloemen en voor Jan met eega een dinerbon. Namens bestuur en overige leden werd Jan en Irene een uitstapje Amsterdam aangeboden. Er werd natuurlijk uitgebreid teruggeblikt op de voorbije 20 jaar. Die waren enorm succesvol met o.a. maar liefst 10 concours deelnames en dito eerste prijzen, waarvan de helft met onderscheiding. Daarna werd het tijd om te filosoferen over de toekomst... het zou nog lang onrustig blijven aan het Edvard Grieghof...
april 2010 Henk Smets treedt na twaalf jaar betuurslidmaatschap definitief terug als bestuurslid.
Drie jaar daarvoor was hij ook al aftredend bestuurslid. Het huishoudelijk regelement van de vereniging belemmerde toen dat hij zich voor een vierde termijn beschikbaar zou stellen. Op initiatief van Piet van Langevelde stemde de ledenvergadering toen in met een wijziging van die regelementen, zodat Henk Smets alsnog voor een vierde periode kon dienen.
Maar nu, na twaalf jaar bestuurslidmaatschap, vond hij het dus zelf genoeg en legde zijn secretaiaat neer. De vereniging nam met spijt afscheid van een zeer kundig en betrokken secretaris. Hij werd opgevolgd door Domien van Oeffelen.
april 2011 Ad van Nieuwenhuijze neemt afscheid als dirigent van de harmonie. Opvolging wordt gevonden in de persoon van Bart Swimberghe, maar deze is op de gebruikelijke repetitieavond, de maandagavond verhinderd wegens werkzaamheden elders. Wendy de Vos neemt de leiding van de harmonie tijdelijk waar tot september, wanneer Bart wél op de repetities aanwezig kan zijn.
juni 2012 Jan Anthonisse neemt afscheid als dirigent van de slagwerkgroep. Helaas vertrekt met hem ook een aantal leden. Er blijven nog negen mensen over die de slagwerkgroep levend willen houden. Willem Jan van Langevelde neemt de leiding over, maar blijft ook meespelen. Tijdens het concert in de Noordstraatkerk op 19 oktober 2012 blijkt voor het eerst dat dat hem prima afgaat. Jan Anthonisse, die als luisterend publiek aanwezig is, spreekt waarderende woorden over de groep en over Willem Jan.
03-11-2012 Het harmonieorkest neemt deel aan het KNFM concertconcours in Goes. Onder leiding van Bart Swimberghe spelen zij twee composities, welke worden beoordeeld door Lex van Diepen, Jacob de Haan en Jan van der Roost. Zij waarderen Pilatus, Mountain Of Dragons (Componist: Steve Reineke, arrangeur: Lieuwe de Jong) met 78,5 punten en Hispaniola (Jan de Haan) met 78,17 punten. Met een gemiddelde van 78,34 is dat net geen eerste prijs. Het harmonieorkest is toch blij met deze uitslag, omdat die aangeeft dat zij vanuit een dal omhoog klimt naar betere resultaten en duidelijk maakt dat er geen sprake is van degradatie.
2012-2013 Samen met Toonbeeld, basisschool De Geule en met een subsidie van de provincie wordt een muziekproject opgezet. Het is de bedoeling dat leerlingen van de basisschool muziekles krijgen van docenten van Toonbeeld, op instrumenten van De Vliegende Hollander. Het project kost de vereniging veel geld, maar levert helaas geen nieuwe leerlingen/leden op.
22-06-2013 Tijdens het zomerconcert in de kerk in de Noordstraat worden vier leden in het zonnetje gezet en krijgen een KNFM-speld opgespeld door Carlo de Vries. Wendy de Vos is vijfentwintig jaar lid van de vereniging, voor Karel Dooms, Liesbeth Mielen en Nella van den Akker is dat veertig jaar.
najaar 2013 De muziekvereniging heeft vijftig jaar oud papier opgehaald om een deel van de begroting te kunnen dekken. Vanwege de dan heersende economische crisis besluit de gemeenteraad van Terneuzen flink op deze post te bezuinigen. De Vliegende Hollander verzet zich met hand en tand tegen de vorm waarin deze bezuiniging wordt gerealiseerd. In een zitting van de raadscommissie 'Omgeving' spreekt de vice-voorzitter Maarten de Vos de commissie toe en presenteert daar een budget-neutraal alternatief. De vereniging haalt zelfs de provinciale omroep. Dat alles mag niet baten, De vereniging wordt gedwongen het oud papier op doordeweekse dagen op te halen, hetgeen voor de leden onmogelijk is.
02-11-2013 In de kerk in de Noordstraat wordt het najaarsconcert uitgevoerd. Bijzonder is dat Thorwald Jørgensen, wereldvermaard Thereminist, meewerkt als gastsolist. Thorwald is een muzikale vriend van de dirigent Bart Swimberghe. Helaas blijkt de publieke belangstelling tegen te vallen. De muzikanten houden, net als Thorwald toch een goed gevoel over aan dit optreden.
Angelo Sandrini
50 jaar lid

05-04-2015 bereikt de vereniging het droevige nieuws dat Piet Eekman op negenenzeventig jarige leeftijd is overleden. Hij is een beeldbepalende dirigent in de geschiedenis van De Vliegende Hollander geweest. De vereniging is dan ook door vele leden, ruim vertegenwoordigd tijdens de uitvaartplechtigheid op vrijdag 10 april.
Tijdens het najaarsconcert op 18 oktober 2015 worden enkele leden gedecoreerd vanwege hun jubileum als lid van een/de muziekvereniging. Dat is het moment waarop we overstappen van een twaalfeneenhalf jarig naar een tienjarig jubileum. De KNMO heeft deze regeling ingesteld in navoging van de gebruiken binnen de twrilwereld. Het effect is dat enkele leden die al langer dan tien jaar lid zijn, toch nu hun orkonde en speldje krijgen wat hoort bij het tienjarig lidmaatschap. De officiële handelingen worden verricht door de wethouder 'kunst en cultuur' van de gemeente Terneuzen, dhr. Frank Deij. De jubilarissen zijn: Angelo Sandrini 50 jaar, Trudy van der Bent 10 jaar, Ilse Timmer 10 jaar, Jeroen Lauret 10 jaar, Dian de Mul 10 jaar, Mieke de Nood 10 jaar, Bas van Langevelde 10 jaar, Marinka Kole 10 jaar

Piet Eekman
Op 1 november 2015 neemt de slagwerkgroep deel aan een KNMO-concours in Etten-Leur. Als verplicht werk staat Majestic Portraits van Vincent Cox op het programma. Als vrije werken worden Colossus van Eric Rodis en Omikami van Gary E. Parks uitgevoerd. De nummers zijn ingestudeerd o.l.v. Willem Jan van Langevelde en in de laatste maanden is Cora Dellebeke betrokken bij de repetities. Onder haar professionele leiding speelt de slagwerkgroep 91,33 punten bij elkaar in de eerste divisie sectie A. Dat is een eerste prijs met lof. Jan Anthonisse zat tijdens het optreden in de zaal en feliciteerde na afloop de dirigent en de muzikanten. "Knap gedaan!" Een compliment van Jan is even belangrijk als het oordeel van de jury.
Dimitri Bracke
Albert-John Vervorst

6 november 2016 liet het harmonie-orkest zich beoordelen door een juury bestaande uit Durk Lautenbach, Jan van der Roost en Arie Stolk. Er werd gespeeld in de derde divisie-harmonie. Voor de uitvoering van Jericho (Bert Appermont) werden 80,17 punten gegeven, Goddess of Jeju Island werd beoordeeld met 81,33 punten. Het gemiddelde van 80,75 leverde een moooie eerste prijs op.
Dit resultaat was tot stand gekomen na maanden studeren o.l.v. de dirigent Bart Swimberghe. Tijdens een studiedag op 23 oktober leverden ook  Dimitri Bracke en Albert-John Vervorst hun inspirerende bijdrage.
Bart Swimberghe
Jan Nas
Januari 2017 neemt dirigent Bart Swimberghe wegens persoonlijke omstandigheden geheel onverwacht ontslag als dirigent van het harmonie-orkest. Zijn plaats wordt tijdelijk ingevuld door de tweede dirigente: Wendy de Vos. Jan-Huib Nas wordt door de ledenvergadering in april unaniem verkozen als opvolger. Hij wil zijn werk bij zijn huidige orkesten netjes afsluiten en moet daarom even tot 1 mei wachten aleer hij ons harmonieorkest kan dirigeren.
Terug naar de inhoud